Características
A ameixa fina está formada por dúas valvas -ou metades-, unidas mediante unha especie de articulación ou bisagra, chamada charnela. Aliméntanse de plancto mediante a filtración de auga a través dun sifón, o que lles permite vivir enterradas a profundidades de ata 30 centímetros.
Posúe unha cuncha sólida, con costelas radiais unidas e o seu tamaño oscila entre un mínimo de 4 centímetros e un máximo de 9 de lonxitude. É grande e ovalada, con dous valvas sólidas e grosas. A súa superficie presenta moitas estrías espirais e radiais ben marcadas. A cuncha forma unhas liñas finas que se cruzan, creando uns pequenos cadradiños característicos que as fan únicas e inconfundibles.
O ligamento atópase inserido, pero non encerrado, formando un corpo arquexado e elíptico, que se estende ata a metade da marxe posterior. Cunha lúnula alongada e en forma de corazón, nítida, aínda que non moi definida, atópase cuberta de costelas finas radiais de ton claro e escuro. Dispón dun escudete reducido a un reborde e de tres dentes cardinais en cada valva. Deles, o central da valva esquerda, e o central e posterior da dereita son bífidos. Non conta con dentes laterais.
A cor característica das “Ameixas de Carril” adoita variar entre o agrisado e mesmo combina diferentes tons no mesmo produto e a súa cor sempre está condicionada polo substrato no que se desenvolve. A parte interna é branca pulida, ás veces con tinguiduras alaranxadas ou púrpura na área localizada debaixo do umbo. Conta cun seo paleal profundo, pero que non se estende alén o centro da cuncha, deixando un espazo en forma de cuña entre o perfil inferior do manto e o seo paleal.
A marxe da cuncha é lisa e a súa superficie está esculpida por costelas radiais e concéntricas moi finas. Estas vólvense afiadas na parte anterior e posterior da cuncha, facéndoa claramente cuadriculada.
Estes moluscos viven soterrados na area, acción que realizan grazas aos movementos dun pé musculoso que se asemella a unha lingua. Son capaces de soportar temperaturas que oscilan entre 5 a 35º C, así como os cambios que poidan producirse de salinidade.
Tempada de recolección
A ameixa fina desenvólvese nos parques de cultivo de Carril; máis concretamente, esténdense ao longo dun areal que vai desde a Praia da Concha de Vilagarcía de Arousa, paralelo á praia Compostela e finaliza na desembocadura do río Ulla entre a Illa de Cortegada e a parroquia de Carril. Trátase dunha contorna natural privilexiada que lle confire a este bivalvo unhas características singulares e moi apreciadas nos mercados pola súa elevada calidade.
Para a recollida da ameixa fina úsanse ferramentas específicas e artes de marisqueo característicos e artesanais que actúan sobre o leito mariño, cribando o substrato á vez que se realiza unha primeira selección de tamaños. A ameixa fina de Carril non ten tempada de recolección, nos parques de cultivo, senón que se sementa todo o ano con máis intensidade desde marzo a principios de xaneiro. As sementeiras teñen o seu maior apoxeo desde a primavera ata mediados de verán.
A ameixa fina diferénciase da babosa por conseguir exemplares de maior tamaño, xa que se recorren a ciclos máis longos que poden exceder os dous anos.
A súa extracción realízase de modo artesanal utilizando ferramentas como os raños, rastros ou angazos. Normalmente, a recollida realízase a pé, aínda que naquelas parcelas de maior extensión se pode utilizar un barco de apoio.
A talla mínima de recollida é de 40 milímetros, segundo normativa vixente. Devandito tamaño mínimo está supervisado pola organización e responde as directrices da Orde do 27 de xullo de 2012 da Comunidade Autónoma de Galicia. Así, os exemplares que non cheguen a este mínimo, devólvense ao mar para que continúen o seu ciclo de crecemento.
Achegas nutricionais
As especies distinguidas co selo “Ameixa de Carril dos Parquistas de Carril” destacan polas súas excelentes achegas nutricionais. Resultan ideais para unha dieta hipocalórica, dado o seu baixo contido en graxa. Ademais, teñen ata un 40% menos de colesterol que outras ameixas extraídas en zonas próximas.
Do mesmo xeito, e tal e como se determinou a través de estudos técnicos universitarios, estas ameixas rexistran ata un 42% máis de rendemento en carne. Isto débese á singularidade das augas dos parques de cultivo de Carril, que lle confiren unhas características, sabor e textura inconfundibles.
Cómpre salientar tamén que as ameixas finas conforman unha excelente fonte de vitaminas e minerais. Así, destacan polo seu elevado contido en vitaminas, ademais de por a súa achega en ferro, fósforo, potasio, magnesio e calcio. Todas elas axudan a complementar as necesidades nutricionais para poder levar unha alimentación sa e equilibrada.