Cultura de sustentabilidade. Unha produción natural e sostible

cultura-de-sostenibilidad-g

Cultura de sustentabilidade. Unha produción natural e sostible

Os parques de cultivo son parcelas ben delimitadas, pero con diferentes dimensións, sobre o leito mariño na área intermareal. Son explotados desde hai máis de 500 anos polos habitantes da zona e os seus arredores e os coñecementos adquiridos neste tempo foron transmitidos de xeración en xeración.

Na actualidade, os parques de cultivo son explotados mediante concesións administrativas por un período de 50 anos de duración. A súa produción leva a cabo na contorna protexida da Illa de Cortegada e a rede natural Río Ulla-Deza. Este enclave natural favorece un ecosistema moi rico en nutrientes dos que alimenta toda a produción de bivalvos. Un fenómeno que só ten lugar na Ría de Arousa.


Proceso de produción

O traballo realízase fundamentalmente por medios artesanais. Con todo, fóronse introducindo progresivamente novos medios materiais e técnicas, pero sempre respectando o modo tradicional dos cultivos. O obxectivo pasa por mellorar e facilitar as condicións de traballo dos Parquistas. Do mesmo xeito, fóronse introducindo novas tecnoloxías para dinamizar e aumentar a produción, facilitar a comercialización, garantindo a rastrexabilidade nunha decidida aposta tamén pola calidade.

Nos parques de cultivo de máis extensión, as explotacións atópanse máis planificadas. Desta maneira, establécense ritmos de sementeiras con crías de ameixas combinadas coas extraccións, obtendo, así, un maior rendemento por m2/ano. Fanse sementeiras planificadas tendo en conta as fixacións naturais, cuxas previsións de semente están condicionadas polas especies e as densidades.

A capacidade de produción do parque varía en función de parámetros como densidades, fixacións naturais nas zonas adxacentes, así como, no propio parque, dos tamaños da semente, zonas de exposición aos temporais, correntes mariñas, etc. Cando os parques se atopan moi ocupados, previndo a escaseza de semente, tamén se realizan sementeiras intensivas que fan á vez de sementeiros de pre-engorde, a fin de prever semente de calidade para as vindeiras extraccións. Unha semente de entre 15 e 20 milímetros considérase dunha calidade óptima, a condición de que esta talla se corresponda cunha curta idade.

As especies cultivadas nos parques son, fundamentalmente, as ameixas babosa (Venerupis corrugata), fina (Ruditapes decussatus) e xapónica (Ruditapes philippinarum), ademais do berberecho (Cerastoderma edule). Para a súa recolección utilízanse ferramentas artesanais como ganchas, raños, angazos, etc., dependendo da lámina de auga que cubra a parcela.

 

Seguimento e conservación

Doutra banda, os depredadores naturais tamén xogan un parque fundamental na supervivencia dos xuvenís e finalmente na produción. Para combatelos, utilízanse artes de pesca e nasas. Estas seguen as disposicións do Decreto 15/2011 do 28 de xaneiro, polo que se regulan as artes, aparellos, útiles, equipamentos e técnicas permitidos para a extracción profesional dos recursos mariños vivos en augas de competencia da Comunidade Autónoma de Galicia nas épocas máis vulnerables.

Nos parques de cultivo de Carril, ocasionalmente e dependendo da intensidade das ondadas, temporais e demais condicións atmosféricas, prodúcense desprazamentos de area que crean a necesidade de repoñela ou reacondicionala, co fin de manter os parques en valor, pois son parques artificiais e precisan dun mantemento constante. Así mesmo, esta práctica adoita realizarse entre os meses de outubro e marzo por motivos biolóxicos, sendo xestionada e controlada pola Consellería do Mar.

 

Normativa de calidade e tamaño

Doutra banda, Parquistas de Carril desenvolve prácticas de acuicultura sustentables. Ademais, encárganse de verificar que todos os seus asociados cumpran coa Orde do 27 de xullo de 2012, pola que se regulan os tamaños mínimos de diversos produtos pesqueiros na Comunidade Autónoma de Galicia. O obxectivo é garantir a protección dos xuvenís dos organismos mariños e asegurar a continuidade do recurso, non comercializando ningún produto por baixo do tamaño mínimo de comercialización. No que respecta á calidade e presentación do produto, este clasifícase segundo a súa especie e tamaño, tal e como estipula a normativa.

Os asociados facilitan todos os datos e información á organización para verificar o cumprimento da lexislación en materia de explotación, produción e comercialización, ademais doutros datos que se utilizan con fins estatísticos. Cabe destacar que, para asegurar que a explotación acuícola, produción e comercialización dos seus asociados axústanse á calidade e normas, desde a organización leva a cabo a compra conxunta de semente, verificando que conta coa calidade esixida. Ademais, promóvese a venda do produto a través da lonxa de Carril e realízase a emisión da guía necesaria para o traslado do produto ás instalacións dos compradores fomentando, así, a comercialización.

 

Cultura de sustentabilidade

Neste contexto, a organización leva a cabo unha actividade sostible, respectando o medio ambiente. Trátase dun cultivo fundamentalmente artesanal, onde unha gran parte das achegas de exemplares xuvenís proveñen do propio medio natural (sementeiras), do mesmo xeito que o total da súa alimentación.

Desde a súa creación, Parquistas de Carril sempre estivo moi implicada na concienciación ambiental e no control da contaminación, xa que provoca grandes prexuízos na bioloxía das ameixas e berberechos dos parques de cultivo poñendo en perigo a súa produción. Por iso, levan a cabo distintas iniciativas de control e recollida de información ambiental. Valga como exemplo a participación nun estudo da Universidade de Vigo para determinar o impacto da contaminación luminosa no medio mariño, xa que pode producir cambios na actividade dos depredadores alterando os ciclos reprodutivos estacionais e a conduta alimentaria afectando á rexeneración dos parques de cultivo.